کد مطلب:45728 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:59

گنجینه پرسمان » سياست و حكومت

چنانچه دين دستمايه قدرتها گردد آيا افيون توده ها و دولتها نمي گردد؟

ر اين جا به چند جهت بايد توجه داشت: الف) استفاده از دين در اميال سياسي و قدرت گرايي اصولاً غلط است و دين را نبايد آلت دنياي خويش قرار داد. اميرمؤمنان علي(ع) مي فرمايد: {H...مستعملاً آلة الدين للدنياH}{M؛ از چهار گروهي كه مورد مذمت اند، يك دسته نيز كساني هستند كه دين را ابزار رسيدن به اميال دنيوي خويش (از ثروت، قدرت و...) قرار داده اندM} و در جاي ديگر وقتي صحابي پاكباخته اي چون عمار ياسر در صدد جواب سخني به مغيرة بن شعبه بود و اميرمؤمنان(ع) آن را شنيد، فرمود: {Hدعه يا عمّار فانه لن يأخذ من الدين الاّ ما قاربه من الدنياH}{M؛ عمار، مغيره را رها كن كه او تنها به ميزاني به دين نزديك مي شود كه بدان وسيله دنيايش را تأمين كند و بس M}، {V(نهج البلاغه، قصار 413)V}. پس مي بينيم كه حضرت علي(ع) كسي را كه منافقانه از دين به عنوان ابزاري براي اميال دنيوي خويش استفاده مي كند به شدت مورد مذمت قرار داده است. ب ) اين كه گفته مي شود «مقدسات ديني را آلوده به سياست نكنيد» منظور همين است و اين آفت بزرگي است كه هر كسي اميال و مقاصد سياسي خود را رنگ ديني بزند و طرف مقابل را به بي ديني متهم كند و... . ج ) آفت ديگري كه براي دين منظور است اين كه هر كسي سليقه شخصي خود را بر دين تحميل كند ودين را از روي سليقه معنا كند. اين در حالي است كه بيان و تفسير قرآن، متون اسلامي و فرمان هاي ديني فرمول مشخص و ويژه خود را دارد و در تفسير و برداشت از دين بايد ضوابط خاص آن را رعايت كرد و اصولاً اگر سليقه ها بيانگر دين شدند، در آن صورت حقيقتي به نام ديانت نخواهيم داشت. وقتي اصبغ بن نباته درباره موارد اختلاف شيعه از حضرت علي(ع) سؤال مي كند، امام پاسخ مي دهد: {Hان دين اللَّه لايعرف بالرجال بل بآياته الحق فاعرف الحق تعرف اهله H}{M؛ دين خدا با شخصيت افراد سنجيده نمي شود؛ بلكه با نشانه ها و آيات حق بايد آن را شناسايي كرد. پس خود حق را بشناس تا بتواني اهل حق را بشناسي (و از مقايسه دين با شخصيت افراد اغماض كن)M}، {V(وسائل الشيعه، ج 27، ص 135)V}. د ) يادآوري اين نكته نيز لازم است كه اگر آرمان راستين و حقي يافت شد، در آن صورت آرمان گرايان حق دارند از شور و احساسات و هم چنين از باورها و گرايش هاي مذهبي مردم بهره جويند؛ هم چنان كه امام حسين(ع) در راستاي آرمان پاكش، چنين كرد. آن حضرت در جاي جاي خطبه ها و شعارهايش در روز عاشورا بر پيمان الهي و جزاي رحماني تكيه دارند. با توجه به آنچه بيان شد، انتظار است سران نظام حكيمانه و با آينده نگري حتي الامكان اجازه ندهند دين ابزار سياسي شود و از پيشروي اين آفت جلوگيري كنند و اين امانت گران سنگ را - كه از پيشوايان اسلام به ما منتقل گشته - به نسل هاي آينده منتقل كنند. ه ) از آنچه گذشت روشن مي شود كه در رابطه با دين و سياست و قدرت دو رويكرد متفاوت وجود دارد: 1- قرار دادن قدرت و سياست در خدمت دين و حاكميت انديشه و هنجارهاي ديني در سياست. اين پديده بسيار مطلوب است. 2- دين را در خدمت مقاصد و اهداف سياسي و قدرت خويش قرار دادن اين مسأله خطرناك و نامطلوب است.